Georg Wilhelm Friedrich Hegel
- Hegel, Georg Wilhelm Friedrich
Αρχή φόρμας
Τέλος φόρμας
Προκειμένου να ειπωθεί ακόμη κάτι σχετικά με το πώς θα πρέπει να είναι ο κόσμος, η φιλοσοφία καταφθάνει έτσι κι αλλιώς πάντα καθυστερημένη.
Georg Wilhelm Friedrich Hegel: Grundlinien der Philosophie des Rechts- O Georg Wilhelm Friedrich Hegel, γόνος παλιάς οικογένειας θεολόγων και δημοσίων υπαλλήλων, γεννήθηκε στις 27 Αυγούστου 1770 στη Στουτγκάρδη.
- Το 1790 ολοκληρώνει τις σπουδές του στη φιλοσοφία και το 1793 τις σπουδές του στη θεολογία.
- Στο διάστημα 1793 - 96 εργάζεται ως οικοδιδάσκαλος στη Βέρνη και κατόπιν από το 1797 έως το 1800 στη Φρανκφούρτη. Από το 1801 άρχισε να διδάσκει στο πανεπιστήμιο της Ιένα.
- Μαζί με τον F.W.J. Schelling άρχισε να εκδίδει το περιοδικό Kritisches Journal der Philosophie.
- Το 1807 ο Hegel αναγκάζεται να εγκαταλείψει την Ιένα λόγω του πολέμου και αναλαμβάνει τη διεύθυνση σύνταξης της εφημερίδας της Βαμβέργης Bamberger Zeitung. Το 1808 διορίζεται λυκιάρχης του Egidien-Gymnasium στη Νυρεμβέργης.
- Το 1826 ιδρύει την ετήσια επιθεώρηση Jahrbücher für wissenschaftliche Kritik.
- Το 1830 εκλέγεται πρύτανης του πανεπιστημίου του Βερολίνου.
- Ο Hegel πέθανε στις 14 Νοεμβρίου 1831 στο Βερολίνο.
ΟΤΑΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΙΑ ΛΥΚΕΙΑΡΧΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΛΥΚΕΙΑΡΧΗ ΣΕ ΠΡΥΤΑΝΗ ΤΟΤΕ ΘΑ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΜΕΓΑΛΗ ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ!
JOHN DEWEY
(1859 – 1952)
Καθηγητής της Φιλοσοφίας και της Παιδαγωγικής στα Πανεπιστήμια Σικάγου και Columbia
To 1896 ο γνωστός παιδαγωγός ίδρυσε πειραματικό σχολείο στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
Θεμελιωτής της φιλοσοφίας του πραγματισμού, αναγνώρισε την παιδαγωγική
αξία της εργασίας. Η έννοια της εργασίας είναι για τον Dewey μια από τις
παιδαγωγικές αρχές που πρέπει να διέπουν τη σύνταξη των σχολικών
Προγραμμάτων, μαζί με αυτές της παιδοκεντρικότητας, του διαφέροντος και
της κοινωνικότητας.
Υποστήριξε την ανάγκη να αναγνωριστεί η ισοτιμία μεταξύ των μαθημάτων,
και ιδιαίτερα των εργαστηριακών μαθημάτων και αυτών που στηρίζονταν στην
εργασία των χεριών, με δεδομένες τις αντιδράσεις που συναντούσε η
εισαγωγή τους στο πρόγραμμα σύμφωνα με τις αρχές του νέου σχολείου.
Η αυτενεργός δράση κατά τη μαθησιακή διαδικασία συμβάλλει στην
εμπέδωση του μαθήματος, αξιοποιεί την ορμή για δράση, καλλιεργεί την
προσοχή, την κρίση, την αντίληψη. Υποβοηθεί στην ανέλιξη της
προσωπικότητας, ενισχύει την αυτοπεποίθηση, οδηγεί τα άτομα προς την
ανεξαρτησία.
Ενδιαφέρουσα είναι η θεωρία του για το ρόλο του σχολείου. Δεν έχει να κάνει
το σχολείο με την αφομοίωση του μαθητή. Το αντίθετο: Πρέπει να
αναδεικνύεται σε μέσο για την ανανέωση της κοινωνίας. Κανάλι διασύνδεσης
του σχολείου με την αλήθεια της κοινωνικής ζωής είναι η μύηση στις μορφές
εργασίας:
Θα πρέπει να δούμε τη διδαχή της χειρωνακτικής δουλειάς ως μέσο,
που θα προσδώσει στο ίδιο το σχολείο – τόπο ξέχωρο όπου διδάσκονται
μαθήματα – την αυθεντική μορφή της κοινοτικής ζωής.
Εκπαίδευση έξω από το κοινωνικό πλαίσιο, άχρωμη, χωρίς ζωντάνια και
δέσιμο με την πραγματικότητα, δεν έχει νόημα για τα παιδιά και τους νέους.
Και μάταια θα περιμένουμε την κοινωνική προκοπή
Όσον αφορά στη θεωρία του Dewey για το ρόλο του σχολείου ως μέσου
κοινωνικής ανανέωσης, πρόκειται για αντίληψη και σήμερα επίκαιρη, που
ασπάζεται και η Ενωμένη Ευρώπη καθώς –μεταξύ άλλων- προωθεί μέσω
συντονισμένων δράσεων την καλλιέργεια του επιχειρηματικού πνεύματος
τόσο στη Δευτεροβάθμια, όσο και στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
GEORG KERSCHENSTEINER (1854 – 1932)
Ο εισηγητής του κινήματος του Σχολείου Εργασίας
Ο ιδρυτής της Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης
Είναι ο εισηγητής του μεγαλύτερου επιμέρους κινήματος της
Μεταρρυθμιστικής Παιδαγωγικής, δηλ. του Σχολείου Εργασίας
(Arbeitsschulbewegung), που βρήκε τέτοια απήχηση, ώστε μερικές φορές
αυτό να ταυτίζεται με την ίδια τη Μεταρρυθμιστική Παιδαγωγική.
Μετά τον Kerschensteiner δεν νοείται προοδευτική
παιδαγωγική κίνηση, που να μην αποδέχεται και να μην αξιοποιεί πρώτα και
πέρα από κάθε νεωτερισμό, την αυτενεργό δράση του μαθητή.
Με το διδακτικό του σύνθημα:
Παιδαγωγικό έργο με το νου, με την καρδιά και με τα χέρια!
τόνιζε το πόσο πολύπλευρο πρέπει να είναι το έργο του εκπαιδευτικού.
Επίσης με τη φράση του:
Δεν νοείται καθαρή χειρωνακτική εργασία, χωρίς τη διαμεσολάβηση
της σκέψης,
επιχειρηματολογούσε μεταξύ άλλων, επιδιώκοντας να στρέψει το ενδιαφέρον
στην αγνοημένη αξία της εργασίας των χεριών.
Πίστευε πως το νέο σχολείο έχει χρέος να καλλιεργήσει καινούργιες
ικανότητες στα νεαρά άτομα, απαραίτητες στη σύγχρονη κοινωνία, όπως:
Θάρρος για απόκτηση αυτονομίας,
Θάρρος για ενίσχυση της αυτοεκτίμησης,
Επιθυμία για ανάληψη έργου, [Unternehmungslust],
Θάρρος για το νέο και το ασυνήθιστο,
Διάθεση για προσεκτική παρατήρηση και για έλεγχο,
Διάθεση για υλοποίηση κοινού έργου.
Το κίνημα του σχολείου εργασίας στην εκπαίδευση είχε ως αποτέλεσμα να
δημιουργηθούν εκατοντάδες σχολεία σε όλο τον κόσμο σύμφωνα με τις
παιδαγωγικές αρχές του. Καταξίωσε την έννοια της εργασίας, ιδίως των
χεριών με τα απτά δημιουργήματά της, ως αναπόσπαστο μέρος της
μαθησιακής διαδικασίας, ως πολύτιμη μαθησιακή οδό (μέθοδο).
Οραματίστηκε το σχολείο του μέλλοντος μακριά από τη μονομέρεια της
θεωρητικής γνώσης, μακριά από το απρόσωπο και αναποτελεσματικό
σχολείο των βιβλίων.
Έλεγε:
«Σχολείο εργασίας» είναι ο χαρακτηρισμός του σχολείου που αρμόζει στα
σύγχρονα κράτη.
Επίσης:
Θα έρθει καιρός,
είναι τόσο βέβαιο, όσο το ότι η ημέρα διαδέχεται τη νύχτα,
που θα είναι αδύνατον να φανταστεί κανείς,
πώς μπορούσαν στο παρελθόν να διδάσκουν διαφορετικά.
Αντί άλλου συμπεράσματος, παρατίθενται δυο ακόμη επαναστατικές για την
εποχή τους θέσεις του «πατέρα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης»:
Ο δρόμος προς τον ιδεώδη άνθρωπο
διασταυρώνεται με αυτόν του χρήσιμου ανθρώπου.
Και:
Οι προσωπικές κλίσεις και ικανότητες των μαθητών,
πολύτιμες για την μετέπειτα ζωή τους,
πρέπει να βρίσκουν διέξοδο στη σχολική εργασία
και να αξιοποιούνται ανάλογα.
PAWEL PETROWITSCH BLONSKI (1884-1941)
Το ενεργό βιομηχανικό σχολείο
ως μοντέλο σχολείου εργασίας
Καθηγητής στο 2ο κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας ο Blonski στο έργο του
«Το σχολείο εργασίας» (1921 και 1928) προώθησε την ιδέα του Karl Marx για
τη δημιουργία ενός «Βιομηχανικού σχολείου», ενός σχολείου παραγωγής, στο
πνεύμα μιας αιτούμενης ριζικής αναδιάρθρωσης του εκπαιδευτικού
συστήματος μέσω της σύνδεσης των λειτουργιών της εκπαίδευσης με αυτές
της παραγωγής.
Η γνώση θα πρέπει να μεταδίδεται στα παιδιά και στους νέους μέσα από τη
μετατόπιση του σχολείου στους τόπους παραγωγής, στις βιομηχανίες.
Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να ξυπνήσει η
συνείδηση με την κατανόηση των νόμων λειτουργίας της βιομηχανικής
εργασίας και με τη συμμετοχή τους σε κοινές δραστηριότητες, σε συλλογικό
έργο και τη λειτουργία «κοινοτήτων εργασίας των παιδιών».
Το εργοστάσιο και η κοινότητα αποτελούν τα καλύτερα κέντρα αγωγής και
αναλαμβάνουν τα καθήκοντα που επιτελούσε μέχρι τώρα ο θεσμός «σχολείο», που
εξαφανίζεται σαν τέτοιος, ενσωματούμενος στις άλλες σφαίρες της κοινωνικής
δραστηριότητας.
Ως απήχηση της θεωρίας του και του έργου του θα πρέπει να θεωρηθεί η
ίδρυση των «Πολυτεχνικών Σχολείων» στην τότε Σοβιετική Ένωση και σε
άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
ANTON MAKARENKO (1888-1939)
Η προσπάθεια για παιδαγωγικό έργο μέσω της εργασίας
στις εργατικές παροικίες για παραβατικούς ανηλίκους
Η εργασία των χεριών έχει – πίστευε – ορισμένα χαρακτηριστικά, που δεν
συμβάλλουν απλά στην επαγγελματική ανάπτυξη, αλλά υποβοηθούν στη
διαμόρφωση του χαρακτήρα, αν και το γεγονός αυτό συνήθως δεν
συνειδητοποιείται. Αυτά τα στοιχεία που υπάρχουν στην εργασία είναι η
ανάγκη για ακρίβεια στην εκτέλεση, η απαιτούμενη προσήλωση της
προσοχής, η δεξιοτεχνία, και η επιμέλεια.
Συμπέρασμα
Η εργασία των χεριών δεν προσφέρει μόνο την οδό σε ένα επάγγελμα, αλλά
λειτουργεί ταυτόχρονα και ως μέσο διαμόρφωσης του χαρακτήρα.
Το κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο λειτουργεί και εργάζεται η ομάδα, συντελεί
στη συλλογική αγωγή, με την ιδιαίτερη κάθε φορά δυναμική της.
CELESTIN FREΙNET (1896 - 1975)
Μάθηση μέσα από το σχολικό τυπογραφείο
Ο Γάλλος παιδαγωγός Celestin Freinet εμπνεύστηκε από τα μηνύματα της
Μεταρρυθμιστικής Παιδαγωγικής και τη διδασκαλία ιδιαίτερα του θεμελιωτή
του Σχολείου Εργασίας Georg Kerschensteiner, αλλά και του Dewey, του
Lietz και άλλων.
Η Παιδαγωγική του Freinet είναι ένα ξεχωριστό παράδειγμα, για το πώς, όχι
σε προαιρετική βάση, αλλά συστηματικά, μια επιχειρηματική ιδέα
συλλαμβάνεται και υλοποιείται στο σχολείο.
Πέρα από αυτό, αποδεικνύεται, το πώς η υλοποίηση μιας επιχειρηματικής
ιδέας που περιστρέφεται γύρω από το κυρίαρχο διδακτικό μέσο (εδώ το
τυπογραφείο), μπορεί να αναχθεί σε μέθοδο διδασκαλίας, στρατηγική, αλλά
και ιδιαίτερο παιδαγωγικό κλάδο.
Είναι ο εισηγητής της χρήσης του τυπογραφείου στο σχολείο από τους
μαθητές. Πρόκειται για πρωτότυπη παιδαγωγική και διδακτική ιδέα (και την
εφαρμογή της), για την οποία και κατέλαβε την ανάλογη θέση στην ιστορία της
Παιδαγωγικής, ηγούμενος αντίστοιχου κλάδου της.
Κεντρική έννοια της θεωρίας του για το «σχολείο του αύριο» αναδείχτηκε η
έννοια της εργασίας, με την εξής ιδιαίτερη σημασία:
Κάνουμε λόγο για εργασία, όταν η δραστηριότητα –αδιάφορο σωματική ή πνευματική
– έρχεται να καλύψει ανάγκες του υποκειμένου, και όταν από αυτή νιώθει μια κάποια
ευχαρίστηση. Σε αντίθετη περίπτωση κάνουμε λόγο για αναγκαστική εργασία ή
υποχρέωση, την οποία κάποιος εκπληρώνει επειδή είναι εξαναγκασμένος να το
πράξει.
Είναι φανερό πως το μέλλον των σύγχρονων κοινωνιών και εν μέρει η
επαγγελματική επιτυχία των ατόμων είναι στενά συνδεδεμένα με το βαθμό
στον οποίο οι νέες γενεές θα μπορέσουν να οικειοποιηθούν και να
καλλιεργήσουν επιπρόσθετες ικανότητες και δεξιότητες πλάι στις παλιές.
Εφόσον ισχύει το ότι η εκπαίδευση οφείλει να παρέχει εφόδια στο νέο άνθρωπο για τη ζωή του, τότε η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση είναι μια προοδευτική παρέμβαση με πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα, γιατί η κίνηση αυτή έρχεται να στηρίξει τον άνθρωπο στην προσωπική και επαγγελματική του ανάπτυξη, καθώς γίνεται πιο επινοητικός, πιο οργανωτικός, ρεαλιστής με όραμα, με ετοιμότητα για δράση και ανάληψη ευθύνης, πράγματα που του στερούσε μέχρι τώρα η εκπαίδευση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου